Thị trường Forex (ngoại hối) là một trong những thị trường tài chính lớn nhất và có tính thanh khoản cao nhất trên thế giới. Tỷ giá của các cặp tiền tệ, hay giá trị của một đồng tiền so với một đồng tiền khác, bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố kinh tế và chính trị. Việc hiểu rõ các yếu tố này sẽ giúp các nhà đầu tư và giao dịch viên đưa ra quyết định sáng suốt khi tham gia vào thị trường. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào các yếu tố kinh tế quan trọng nhất có ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ giá Forex, bao gồm lãi suất, tăng trưởng kinh tế, lạm phát, thâm hụt ngân sách, thị trường lao động, cán cân thương mại, và các yếu tố địa chính trị.
Lãi suất và chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương
Lãi suất là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến tỷ giá Forex. Ngân hàng trung ương của mỗi quốc gia có vai trò điều hành chính sách tiền tệ, và một trong những công cụ quan trọng nhất mà họ sử dụng là lãi suất. Khi ngân hàng trung ương thay đổi lãi suất, điều này có thể tác động mạnh mẽ đến dòng chảy vốn và sự biến động của tỷ giá.
- Lãi suất và tỷ giá: Lãi suất cao hơn thường thu hút các nhà đầu tư nước ngoài đến với quốc gia đó, bởi vì họ có thể kiếm được lợi nhuận cao hơn từ các khoản đầu tư của mình. Điều này làm tăng nhu cầu đối với đồng tiền của quốc gia đó, từ đó đẩy giá trị của đồng tiền lên. Ngược lại, nếu lãi suất giảm, các nhà đầu tư có thể chuyển vốn sang các quốc gia có lãi suất cao hơn, làm giảm nhu cầu đối với đồng tiền của quốc gia đó và gây giảm tỷ giá.
- Chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương: Các ngân hàng trung ương như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB), hay Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) có thể thay đổi lãi suất để điều chỉnh nền kinh tế. Các quyết định này có thể tạo ra những biến động lớn trên thị trường Forex. Ví dụ, khi Fed tăng lãi suất, đồng USD thường mạnh lên so với các đồng tiền khác.
>>Xem thêm: Chọn lọc các sàn forex uy tín nhất 2025
Tăng trưởng kinh tế và GDP
Tăng trưởng kinh tế của một quốc gia, đo lường qua chỉ số Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tỷ giá Forex. Khi nền kinh tế của một quốc gia phát triển mạnh, nhu cầu đối với đồng tiền của quốc gia đó sẽ tăng lên, từ đó làm tăng giá trị của nó.
- Mối quan hệ giữa GDP và tỷ giá: Khi GDP của một quốc gia tăng trưởng mạnh, điều này thường phản ánh rằng nền kinh tế của quốc gia đó đang hoạt động tốt, các doanh nghiệp tăng trưởng và các cơ hội đầu tư hấp dẫn hơn. Điều này thu hút đầu tư nước ngoài, làm tăng nhu cầu đối với đồng tiền của quốc gia đó và giúp đồng tiền mạnh lên.
- Chỉ số GDP và dự báo: Các số liệu GDP được công bố hàng quý và hàng năm, thường sẽ có tác động lớn đến tỷ giá. Nếu GDP tăng trưởng vượt kỳ vọng, các nhà đầu tư có thể dự báo rằng nền kinh tế của quốc gia đó sẽ tiếp tục tăng trưởng, từ đó thúc đẩy giá trị đồng tiền. Ngược lại, nếu GDP yếu kém hoặc không đạt được mức dự báo, đồng tiền của quốc gia đó có thể bị yếu đi.
>>Xem thêm: Đánh giá sàn XM về ưu và nhược điểm
Lạm phát và chỉ số giá tiêu dùng (CPI)
Lạm phát là mức độ tăng giá của hàng hóa và dịch vụ trong nền kinh tế trong một khoảng thời gian nhất định. Lạm phát có ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của đồng tiền, vì khi lạm phát tăng, sức mua của đồng tiền giảm đi, làm đồng tiền mất giá.
- Lạm phát và tỷ giá: Khi một quốc gia có tỷ lệ lạm phát cao, các nhà đầu tư thường không muốn đầu tư vào quốc gia đó vì giá trị của đồng tiền sẽ giảm dần theo thời gian. Ngược lại, quốc gia có mức lạm phát thấp và ổn định thường thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài, điều này có thể làm tăng giá trị của đồng tiền quốc gia đó.
- Chỉ số giá tiêu dùng (CPI): CPI là một trong những chỉ báo quan trọng để đo lường mức độ lạm phát. CPI cao thường cho thấy lạm phát đang gia tăng, và điều này có thể dẫn đến việc giảm giá trị của đồng tiền quốc gia đó trên thị trường Forex. Ngược lại, nếu CPI thấp, đồng tiền của quốc gia đó có thể mạnh lên, do các nhà đầu tư tin rằng nền kinh tế của quốc gia đó ổn định hơn.
Thâm hụt ngân sách và nợ công
Thâm hụt ngân sách và nợ công là hai yếu tố quan trọng có ảnh hưởng lâu dài đến tỷ giá Forex. Khi một quốc gia có thâm hụt ngân sách lớn, chính phủ cần vay nợ để bù đắp, điều này có thể tạo ra sự mất niềm tin vào đồng tiền quốc gia đó và làm giảm giá trị của nó.
- Thâm hụt ngân sách: Thâm hụt ngân sách xảy ra khi chi tiêu của chính phủ vượt quá thu nhập từ thuế và các nguồn thu khác. Để tài trợ cho thâm hụt này, chính phủ thường phải vay tiền, điều này có thể dẫn đến việc phát hành trái phiếu quốc gia. Khi trái phiếu quốc gia không được đánh giá cao, sự tin tưởng vào đồng tiền quốc gia đó có thể giảm đi, khiến tỷ giá của nó giảm xuống.
- Nợ công: Khi nợ công tăng cao, quốc gia phải trả lãi suất cho các khoản vay, và nếu nợ công quá lớn, việc thanh toán sẽ trở nên khó khăn, dẫn đến tình trạng mất niềm tin từ các nhà đầu tư. Điều này có thể khiến đồng tiền của quốc gia đó mất giá và làm giảm tỷ giá trên thị trường Forex.
Thị trường lao động và tỷ lệ thất nghiệp
Thị trường lao động và tỷ lệ thất nghiệp của một quốc gia cũng ảnh hưởng đến tỷ giá của đồng tiền quốc gia đó. Một thị trường lao động mạnh, với tỷ lệ thất nghiệp thấp, thường phản ánh một nền kinh tế mạnh mẽ và ổn định, từ đó làm tăng giá trị đồng tiền quốc gia đó.
- Tỷ lệ thất nghiệp: Tỷ lệ thất nghiệp thấp thường cho thấy nền kinh tế đang phát triển và sức mua của người dân đang ổn định. Ngược lại, tỷ lệ thất nghiệp cao có thể cho thấy nền kinh tế đang gặp khó khăn, khiến đồng tiền mất giá trên thị trường Forex.
- Dự báo thị trường lao động: Các chỉ số như số lượng việc làm mới, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động, và các báo cáo về thị trường lao động có thể tác động mạnh mẽ đến tỷ giá. Một thị trường lao động mạnh mẽ thường giúp đồng tiền quốc gia đó mạnh lên, trong khi thị trường lao động yếu có thể khiến đồng tiền giảm giá.
Cán cân thương mại và dòng chảy vốn
Cán cân thương mại, hay sự chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu của một quốc gia, cũng ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ giá Forex. Khi một quốc gia xuất khẩu nhiều hơn nhập khẩu, điều này có thể tạo ra một dòng chảy vốn vào quốc gia đó, từ đó làm tăng giá trị của đồng tiền.
- Cán cân thương mại: Nếu một quốc gia có thặng dư thương mại (xuất khẩu nhiều hơn nhập khẩu), nhu cầu đối với đồng tiền của quốc gia đó sẽ tăng lên, từ đó làm tăng tỷ giá. Ngược lại, nếu quốc gia có thâm hụt thương mại (nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu), đồng tiền của quốc gia đó có thể giảm giá do nhu cầu giảm.
- Dòng chảy vốn: Dòng chảy vốn từ các nhà đầu tư nước ngoài vào quốc gia cũng có thể làm tăng giá trị của đồng tiền. Khi các nhà đầu tư đầu tư vào các tài sản tài chính của quốc gia đó (như cổ phiếu, trái phiếu), nhu cầu đối với đồng tiền của quốc gia đó cũng sẽ tăng lên, từ đó làm đồng tiền mạnh lên.
Các yếu tố địa chính trị và sự bất ổn kinh tế
Cuối cùng, các yếu tố địa chính trị và sự bất ổn kinh tế có thể tác động mạnh mẽ đến tỷ giá Forex. Các sự kiện như chiến tranh, bạo loạn chính trị, và bất ổn xã hội có thể tạo ra sự không chắc chắn và khiến nhà đầu tư rút vốn khỏi các quốc gia có rủi ro cao, làm giảm giá trị của đồng tiền quốc gia đó.
- Bất ổn chính trị: Các sự kiện bất ngờ như thay đổi chính phủ, xung đột chính trị, hoặc các vấn đề về quyền lực có thể khiến các nhà đầu tư lo ngại và rút vốn khỏi quốc gia đó, từ đó làm giảm giá trị đồng tiền.
- Rủi ro địa chính trị: Các cuộc chiến tranh hoặc căng thẳng quốc tế cũng có thể ảnh hưởng đến tỷ giá Forex. Sự bất ổn này khiến các nhà đầu tư chuyển sang các tài sản an toàn như vàng hoặc đồng USD, làm giảm giá trị của các đồng tiền khác.
